Kredi Almayı Düşünen Vatandaşlar, Zor Durumda
Mart ayı boyunca bankalar, ihtiyaç kredisi faizlerini sürekli olarak artırmıştır. Yeni haftada ise ihtiyaç kredisi faizleri aylık bazda %7’ye yaklaşırken, 10.000 TL tutarında ve 12 ay vadeli bir ihtiyaç kredisinin geri ödemesi 16.832 TL’ye yükselmiştir. Bu durum, yıllık bileşik faiz oranını da %187,6 seviyesine çıkarmıştır.
Bireysel kredilerde sıkılaştırma önlemleri artarak devam etmektedir. Politika faizlerindeki artış ile hız kazanan ihtiyaç kredisi faizleri aylık olarak %6,7’ye kadar yükselmiştir. Bankalar, Mart ayı boyunca ihtiyaç kredi faizlerini artırmıştır. Yeni haftada ise ihtiyaç kredi faizleri aylık bazda %7’ye yaklaşırken, 12 ay vadeli 10.000 TL tutarındaki kredinin geri ödemesi 16.000 TL’yi geçmektedir. Merkez Bankası, bankaların ihtiyaç kredilerindeki aylık büyüme sınırını Mart ayının başında %2’ye düşürmüştür.
Parasal sıkılaştırma önlemleri özellikle bireysel ihtiyaç kredisi faizlerinde etkisini göstermektedir. Merkez Bankası’nın politika faizlerindeki artış süreciyle ivmelenen ihtiyaç kredisi faizleri aylık %6,7’ye kadar yükselmiştir. Bankalar, yeni haftada 50-70 baz puanlık ihtiyaç kredi faizi artışı yaparken, 10.000 TL tutarında 12 ay vadeli bir ihtiyaç kredisinin geri ödemesi 16.832 TL’ye yükselmiştir. Yıllık bileşik maliyet ise %187,6’ya kadar çıkmıştır. Ancak, bu yüksek maliyete rağmen Merkez Bankası verilerine göre 13 haftalık yıllıklandırılmış tüketici kredi büyüme oranı %34,1’e çıkmıştır. Geçen yılın sonunda bu oran %30’un altındaydı.
Merkez Bankası, döviz talebini kontrol altına almak ve piyasalardaki likiditeyi azaltmak amacıyla makroihtiyati önlemler almıştır. Mart ayının başında ihtiyaç kredilerinin aylık büyüme sınırını %2’ye düşüren Merkez Bankası, geçen hafta kredi kartından nakit çekim faiz oranlarını artırmış ve bu da ihtiyaç kredi faizlerini etkilemiştir. Ayrıca, 70.000 TL’ye kadar olan ihtiyaç kredileri menkul kıymet tesisinden muaf tutulmaktadır.
Bankaların Mart ayı boyunca ihtiyaç kredisi faizlerindeki artış neredeyse 200 baz puana ulaşmıştır. Örneğin, bir özel bankanın ihtiyaç kredisi faizindeki değişimler incelendiğinde, Şubat sonunda %4,49 olan aylık faiz Mart ayının başında değişmemiştir. Ancak, 11 Mart’ta Merkez Bankası’nın ihtiyaç kredi büyüme sınırını daha da sıkılaştırmasının ardından faiz %5,39’a yükseltilmiştir. Bu hafta aynı bankanın ihtiyaç kredisi faizi %6,1’e çıkmıştır. Ancak, faiz oranları bankadan bankaya farklılık gösterse de genel olarak yükseliş trendi devam etmektedir.
Bankaların internet sitelerinde, ihtiyaç kredisi için hesaplama imkanı sunan uygulamalar bulunmaktadır. Bu uygulamalar aracılığıyla, 10.000 TL tutarında ve 12 ay vadeli bir ihtiyaç kredisinin geri ödemesi hesaplanabilmektedir. Buna göre, bu hafta 10.000 TL ihtiyaç kredisi kullanan bir bireysel müşteri en düşük 11.216 TL, en yüksek ise 16.832 TL geri ödeyecektir.
Merkez Bankası verileri, 13 haftalık yıllıklandırılmış kur etkisinden arındırılmamış olarak tüketici kredisinde büyümenin devam ettiğini göstermektedir. Faizlerin yüksek olmasına rağmen bankacılık sektöründe tüketici kredi büyüme oranı 8 Mart itibariyle %34,1’e ulaşmıştır. Geçen yılın sonunda bu oran %30’un altındaydı. Özel bankalardaki tüketici kredi büyüme oranı %53,34 ile hızlı bir artış gösterirken, 2023 sonunda bu oran %43,88’de bulunmaktadır. Kamu bankalarında ise negatif olan tüketici kredi büyüme oranı 8 Mart itibariyle %4,32’ye yükselmiştir.
News
