Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan: “Sağlıklı ilişkiler, yalnızlık duygusuyla baş edebilmek için önemli”

Dostu olanlar daha keyifli olurken, olumlu bağlantılar ruhsal âlâ oluşa katkı sağlıyor. İnsanın toplumsal bir varlık olarak irtibat kurmak istediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, doğduğu andan itibaren etrafıyla bir irtibat içinde olan bireylerin varlığını devam ettirebilmesi için münasebetlere muhtaçlığı olduğunu belirtiyor. “Kendi hislerimizin ve paha yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki bireylerle sağlıklı alakalar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize değerli katkılar sunuyor” diyen Turan, sağlıklı bir dostluk için ise ferdî hudutların korumasına dikkat çekiyor.  Turan, sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulması gerekliliğinin de altını çiziyor…

Üsküdar Üniversitesi İnsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Psikoloji Kısmı Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, dostluk münasebetinin insanın hayatındaki yeri ve kıymetine dair değerlendirmelerde bulundu.

Olumlu alakalar ruhsal uygun oluşumuza katkı sağlıyor

Yapılan bir araştırmaya nazaran, dostu olanlar çok daha keyifli. Bu da yeterli ilgileri olanların daha memnun olduğunu ortaya koyuyor.

Kişinin ömründe öbür beşerlerle kurmuş olduğu münasebetlerin kıymetli bir yere sahip olduğunu belirten Müspet Psikoloji Koordinatörü Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Günlük hayatımızda etrafımızdaki bireylerle kurduğumuz olumlu alakalar kendimizi memnun hissetmemizi sağlar ve ruhsal düzgün oluşumuza kıymetli katkıda bulunur. Müspet psikolojinin kurucusu Martin Seligman ruhsal düzgün oluşu kâfi seviyede olan bireylerin; yaşamlarında olumlu hisleri daha sıklıkla yaşayan, etrafındaki şahıslarla derin ve  doyurucu alakalar kurabilen, hayatının bir emeli ve manası olduğuna inanan, kendisini başarılı hisseden, tutkuyla bağlanabildiği, onunla meşgulken vakti unutabildiği ve keyif alabildiği meşguliyetleri olan özelliklere sahip olduğunu ifade eder. Bu noktadan hareketle etrafındaki bireylerle karşılıklı itimada, hürmet ve sevgiye dayalı bağlar kurabilen bireylerin kendilerini daha güzel hissettiklerini ve ruhsal uygun oluşlarına kıymetli katkılarda bulunduklarını tabir edebiliriz. Etrafımızda kıymetlerimizin, hislerimizin ve hassasiyetlerimizin farkında olan bireylerin olması ve onlarla karşılıklı inanç, hürmet, sevgi çerçevesinde ilgilerde bulunmak mutluluğumuza kıymetli katkıda bulunmaktadır.” dedi.

“Varlığımızı devam ettirebilmek için bağlara muhtaçlığımız var”

İnsanın toplumsal bir varlık olarak bağlantı kurmak istediğini ve bu yüzden yalnızlığın beşere mahsus olmadığını hatırlatan Turan, “Doğduğumuz andan itibaren varlığımızı ortaya koymak ve varlığımızın başkaları tarafından fark edilmesi, önemsenmesi için birçok davranış sergiliyoruz. Bir bebek ağlama davranışı ile var olduğunu, muhtaçlıkları olduğunu ve ömrünün devamı için bu gereksinimlerin karşılanması gerektiğini bize söylüyor. Hem biyolojik hem duygusal gereksinimlerimizin karşılanması sonucu bu ömürde bir mana bulmaya ve emel oluşturmaya çalışıyoruz. Yani doğduğumuz andan itibaren etrafımızdaki şahıslarla bir etkileşim ve bağlantı içindeyiz ve ömürde varlığımızı devam ettirebilmek için münasebetlere gereksinimimiz var. Vakit içerisinde etrafımızdaki bireylerle kurduğumuz bağlar ve model alma yoluyla, öğrenmeyle biz de bağ kurmayı öğreniyor, toplumsal bir varlık olarak yaşantımıza devam ediyoruz. Bu noktada kendi hislerimizin ve paha yargılarımızın farkında olarak etrafımızdaki şahıslarla sağlıklı alakalar kurmak, yalnızlık hissiyle baş edebilmemiz için bize kıymetli katkılar sunuyor.” biçiminde konuştu.

Gerçek dostluk alakasında aralıkların bir kıymeti yok

Karşılıklı inanç duymanın, kıymet yargıları ve ferdî hassasiyetlere kıymet vermenin, ferdî sonlara hürmet duyma ve sevgi dostluk bağının temelini oluşturduğunu tabir eden Turan, “İyi bir dostluk münasebetinde; kişinin kendisi için istediği hoş şeyleri karşısındaki kişi için de istiyor olması ve kendi ömründe olmasını istemediği olumsuz yaşantıları karşısındaki kişinin de yaşamasını istemiyor olması epey değerli bir yere sahiptir. Gerçek bir dostluk münasebetinde aralıkların bir ehemmiyeti yoktur ve bizim toplumumuzda bahisle ilgili ‘iki elim kanda olsa gelirim’ kelamı vardır. Burada dostluğa verilen ehemmiyet ve kıymet vurgulanmakta, kişinin kendi gücü ve yetenekleri doğrultusunda dostunun bir gereksinimi olduğunda ona takviye olabilmek için pek çok zorluğun üstesinden gelebileceği söz edilmektedir.” açıklamasını yaptı.

Karşılıklı sonlu güzellik ve hudutlu fedakârlık kavramları önemli

Dostluk alakasının korunması ve sağlıklı bir halde devam edebilmesinde; karşılıklı inanç, sevgi, hürmet, hassasiyetlere ehemmiyet ve paha vermenin, şahsî sonları koruma etmenin kıymetli mihenk taşlarını oluşturduğuna dikkat çeken Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu noktadan hareketle dostluk bağlantısında karşılıklı sonlu yeterlilik ve hudutlu fedakârlık kavramları da epeyce değerlidir. Hudutlu derken dostluk ismine karşımızda kişinin özel hayatına girmeden, onun gereksinimleri noktasında kendi yapabileceklerimizi maddi manevi olarak açık ve net bir biçimde söz ederek davranışlarımızı ortaya koymak kıymetlidir. ‘Senin için yapabileceğim bir şey var mı? Bu mevzuda sana nasıl yardımcı olabilirim?’ soruları çok pahalıdır. Biz genelde dostluk kavramını yanlış anlayabiliyoruz. ‘Senin için her şeyi yaparım, senin her gereksinimini karşılarım.’ Hiçbirimiz tüm güce sahip değiliz, elimizde sihirli değnekler de yok. Her birimizin kendine ilişkin gerçekleri var, bu gerçeklerin farkında olarak münasebetlerimizi düzenlemek ve davranışlarımızı ortaya koymak durumundayız.” diye konuştu. 

Dostluk ve arkadaşlık ilgisi farklı

“Kişiler, farklı bakış açıları, paha yargıları, hassasiyetleri olan şahıslarla arkadaşlık kurabilirler.” diyen Turan, “Bununla birlikte dostluk münasebetlerinde misal hislere, niyet yapılarına, hayat emeline ve manasına sahip olmak, paha yargıları ve hassasiyetlerinin emsal olması epeyce değerli bir yere sahiptir. Dostluk bağında kişi, kendiyle ilgili özel paylaşımlarda bulunabilmekte ve meselelerinin tahlili ismine yardım talebinde bulunabilmekte iken, arkadaşlık bağlantısında sonlar daha barizdir.” dedi. 

Kişi, kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça daha sağlıklı ilgiler kurabilir

‘Dostunu düşmanını bileceksin’ atasözünün gerçek hayatta uygulanabilir olup olmadığını da pahalandıran Turan, “Dost ya da düşman kavramlarından fazla bu kelamı günlük ömürde şu formda davranışlarımıza yansıtabiliriz. Kişi ömür olayları içerisinde kendisiyle ilgili farkındalıklarını artırdıkça alaka içindeki sonlarını da belirlemekte ve daha sağlıklı ilgiler kurabilmektedir. Bu noktadan hareketle kişi kendisine hürmet duyulduğunu, kendisinin his, niyet, paha ve hassasiyetlerine değer verildiğini hissettiği, motivasyonunu yükselten alakalara ve şahıslara daha fazla emek verirken, tabir ettiğimiz özelliklere sahip olmayan bağlar ve bireylerden  uzak durabilir.” açıklamasını yaptı.

Sanal arkadaşlıklar yerine gerçek dostluklar kurulmalı

Artan dijitalleşmenin dostluğun ve mutluluğun seyrine tesirleri konusunda, günlük yaşamımızda dijital ortamdan uzak kalmamızın mümkün görülmediğini aktaran Dr. Öğr. Üyesi Fatma Turan, “Bu ortamda şahıslar kendilerini olduklarından farklı ve kendi gerçeklerinden uzak bir formda gösterebilmektedirler. Karşımızdaki kişiyi hakikat tanıyabilmek ve kendimizi koruyabilmek ismine dijital ortamda epey dikkatli ve ihtimamlı hareket etmek durumundayız. Bilhassa sanal ortamda yeni tanıştığımız bireylere karşı daha hudutlu hareket etmemiz, kendimizle ilgili özel bilgileri ve görselleri paylaşmamamız epey değer arz etmektedir.” dedi. 

Dijitalleşen dünyada dostluk münasebetinin daha da kıymet kazandığını vurgulayan Turan kelamlarını şöyle tamamladı:

“Mış üzere hayatlardan çok hakikaten hislerimizi hissedebilecek, muhtaçlığımız olduğunda yanımızda olacağını bildiğimiz bireylerle münasebet kurmaya ihtimam göstermeli ve emeğimizi bu tarafta ortaya koymalıyız. Genel olarak bağlarımızda yanlışlarımız olabilir ve bu çok olağan bir durumdur. Bununla birlikte bağlardaki kusurlarımızı fark edip, karşımızdaki şahısla bunları açık ve net bir halde konuşabilmek ve uzlaşmacı bir biçimde ortak nokta da buluşabilmek hem arkadaşlık hem de dostluk bağlarımızın daha sağlıklı bir formda devam edebilmesine kıymetli katkılarda bulunacaktır.

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı