ENUYGUN’dan Cumhuriyetin 100. yılında keşfedilmesi gereken rotalar

19 Mayıs 1919’da başlayan kurtuluş uğraşı, 29 Ekim 1923’te Mustafa Kemal Atatürk’ün Cumhuriyeti ilan ettiği bir zaferle sonuçlandı. ENUYGUN, Cumhuriyetin 100. yılında sizleri dünya tarihine imzasını atan Cumhuriyet rotalarını keşfetmeye davet ediyor.

100. yılını kutladığımız Cumhuriyetimizin ilanına tanıklık eden kentlerin her biri, tarihi bir mirası taşır nitelikte. Ulusal gayretin, kurtuluş yolundaki azmin ve bağımsızlığa giden yolun temsilcileri olan kentlerde Cumhuriyetin izini sürebileceğiniz müzeler, anıtlar ve tarihi yapılar bulunuyor. Türkiye’nin başkan seyahat sitesi ENUYGUN sizleri 100. yılında Cumhuriyetin izini sürebileceğiniz rotalara davet ediyor. 

SAMSUN

Kurtuluş Savaşı’nın temellerinin atıldığı Samsun, bu özel sene de keşfedilecek birinci rotalardan biri oluyor. Samsun Büyükşehir Belediyesi tarafından 19 Mayıs 2006 tarihinde ziyarete açılan Bandırma Vapuru Müzesi’nde, Mustafa Kemal Atatürk’ün seyahatine dair arşiv dokümanları de bulunuyor. 

Mustafa Kemal Atatürk’ün kentte birinci kaldığı bina Gazi Müzesi olarak ziyaret ediliyor. 25 Mayıs-13 Haziran 1919 tarihleri ortasında çalışmalarını yürüttüğü bir öbür bina da Atatürk Meskeni Müzesi olarak düzenlenmiş durumda. 

Samsun, Ulusal Mücadele’nin başlangıç kenti olması hasebiyle en özel anıtlardan birine mesken sahipliği yapıyor. 1931 yılında Atatürk’ün sıhhatinde açılışı yapılan ve Atatürk’ü şahlanmış bir at üzerinde gösteren Onur Anıtı’nın yüksekliği 9 metreye yakın. Anıt, geniş bir park içinde yer alıyor.

 

AMASYA

Erzurum ve Sivas kongrelerine iştirak için davette bulunan Amasya Genelgesi’nde birinci sefer ulusal egemenliğe dayalı bir idareden kelam edilir. Genelge 22 Haziran 1919’da tüm mülki amir ve askeri kumandanlara telgrafla ulaştırılır.

Amasya Genelgesi’nin kaleme alındığı yer olan Saraydüzü Kışla Binası, Yeşilırmak kıyısında yine inşa edildi. Saraydüzü Kışla Binası Ulusal Uğraş Müzesi ve Kongre Merkezi’nde o günlere seyahat yapabilirsiniz. 

 

ERZURUM 

Milli Mücadele’nin birinci kongresinin toplandığı Erzurum, tarihi bir kıymete sahip. Mustafa Kemal Paşa'nın 9 Temmuz 1919’dan itibaren Hüseyin Rauf Beyefendi ve arkadaşları ile yerleştikleri ve 52 gün kaldıkları mesken bugün müze olarak korunuyor. 

Tarihi tekrar yazacak birinci büyük kararların alındığı Erzurum Kongresi’ne mesken sahipliği yapan bina da hala ayakta ve Fotoğraf ve Heykel Müzesi olarak hizmet veriyor. Trabzon, Erzurum, Sivas, Bitlis ve Van’dan Erzurum Kongresi’ne katılan 56 delegenin isimlerinin yer aldığı masaların, duvarlarda delegelerin ömürlerini anlatan portrelerin bulunduğu müze, Cumhuriyetin en değerli duraklarından birine tanıklık ediyor.

 

SİVAS

Milli uğraş karargâhı olarak kullanılan bina, bugün Sivas Atatürk Kongre Müzesi olarak ziyaret ediliyor. O periyotta lise olan bina, mimarisiyle de dikkat çekiyor. Müzede kongre öncesindeki olaylara ve Mustafa Kemal Atatürk'ün kongre hazırlıklarına ait evraklar sergileniyor. Telgraf odası, kongre tutanakları, Sivas'ta kurulan Anadolu Bayanları Müdafa-i Vatan Cemiyeti'nin bildirileri yer alıyor. Kongrede ulusal uğraşın yayın organı olarak yayınlanmasına karar verilen ve birinci kere Sivas’ta yayınlanan İrade-i Ulusala Gazetesi'nin basıldığı matbaa makinası ve gazetenin örnekleri de değerli evraklar ortasında.

Samsun’da olduğu üzere Sivas’ta da kentin ulusal mücadeleki değerini tabir etmek üzere Cumhuriyet’in birinci anıtları ortasında yer alan ve 15 Ocak 1932 tarihinde açılan görkemli bir Atatürk Anıtı bulunuyor.

 

SAKARYA

Kurtuluş Savaşı’nın en kıymetli savaşlarından Sakarya Meydan Muharebesi’nin gerçekleştiği Sakarya da en kıymetli Cumhuriyet rotalarından biri olmasıyla öne çıkıyor. Kurtuluş Savaşı’nın en kritik periyotlarından birinde yapılan Sakarya Meydan Muharebesi, 23 Ağustos- 13 Eylül 1921 tarihleri ortasında Sakarya Irmağı etrafında gerçekleşti. Türk milletinin bağımsızlık uğraşındaki kırılma noktalarından biri olan bu savaş Atatürk'ün liderliğinde onun askeri dehası ve stratejik zekâsı sayesinde kazanıldı ve bu zafer Kurtuluş Savaşı’nın dönüm noktalarından biri oldu. Yolunuz Cumhuriyet rotalarından Sakarya’ya düşerse Sakarya Müzesi’ni (Atatürk Evi) gezmelisiniz.

 

AFYONKARAHİSAR

Milli Mücadele’nin en kıymetli etaplarından Büyük Taarruz’un son hazırlık çalışmaları Afyonkarahisar Şuhut’ta Hacı Veli Konağı’nda yapıldı. Bu konağın yanında Kocatepe Atatürk Anıtı ve Kitabesi’ni de ziyaret edebilirsiniz. Anıt, Büyük Taarruz’un 26 Ağustos sabahı Kocatepe’den başlamasını simgeliyor. Bu bölgede dolaşmak 100 yıl evvelki cepheye bir seyahat niteliğinde. 30 Ağustos zaferi ve buradan 9 Eylül’de İzmir’in alınışına dek giden büyük ilerleyişin başlangıç noktası olan Afyonkarahisar ve Kocatepe, Cumhuriyet’in kuruluşuna giden yolun en değerli kazanımlarına sahne oldu.

 

ANKARA

Mustafa Kemal Paşa’nın Samsun’a çıkışından bir yıl kadar sonra Anadolu’da yeni bir meclis oluşması kademesine gelinir. 23 Nisan 1920’de birinci meclisin toplandığı bina, Atatürk ve Kurtuluş Müzesi olarak ülkemizin en kıymetli kurumları ortasında yer alıyor. Ankara’da 1924-1960 yılları ortasında kullanılan 2. meclis binası ise uzun müddettir Cumhuriyet Müzesi ve Atatürk’ün 10. Yıl Nutku’nu okuduğu mikrofon da burada yer alıyor.

Cumhuriyet ilan edildikten sonraki çağdaş kent düzenleme çalışmalarının en örnek projelerinden biri olan Atatürk Orman Çiftliği, hala o günkü kıymetini koruyor. Ankara’yı bilhassa Cumhuriyet tarihimiz için ziyaret ediyorsanız burayı kesinlikle görmelisiniz. Burada piknik alanları, parkı, müzesi, Atatürk’ün Selanik’teki meskeninin replikası ve çiftlik üretimleriyle karşılacak; Cumhuriyet çocuğu olmanın memnunluğunu hissedeceksiniz. Elbette en manalı durak ise Anıtkabir olacak. Her yıl milyonlarca insanın akın ettiği Anıtkabir’i Cumhuriyetin 100. yılında ziyaret etmek size farklı hisler hissettirecek. 

 

Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı