Her iki kadından birinin sorunu: Sistit!
Çoklukla bayanları etkileyen ve toplumda idrar kesesi iltihabı olarak bilinen sistit hava sıcaklıklarının yükselmesiyle birlikte yaz aylarında daha sık görülüyor. Bunun nedeni ise bedendeki su kaybının terleme ve nefes yoluyla sıcak havalarda artması sonucu günlük idrar ölçüsünün azalması, idrardaki metabolit yükünün artması. Acıbadem Ataşehir Hastanesi Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Serkan Doğan, hayat kalitesini epey düşürebilen sistitten korunmak için bol sıvı tüketiminin son derece kıymet taşıdığına dikkat çekerek, “Sıcak havalarda bedeni susuz bırakmamak sistitten koruyan en önemli tedbirdir. Münasebetiyle yaz aylarında susamayı beklemeden günde en az 2.5 – 3 litre sıvı, bilhassa de su içmeyi alışkanlık edinin. Ayrıyeten mikroplar kolaylıkla bulaşabildiği için temizliğinden emin olmadığınız havuz üzere durağan sulara girmekten kaçının. Yaz aylarında ıslak mayo ile dolaşmak da nemli ortamın üremeyi kolaylaştırıcı tesiri nedeniyle az da olsa sistit için risk faktörü oluşturuyor” diyor. Her iki bayandan birinin sorunu! Sistit, komplike ve komplike olmayan halinde iki kümeye ayrılıyor. Komplike sistit genelde kronik hastalıkları olan, yaşlı, bağışıklık sistemi bozulmuş hastalarda görülüyor. Asıl sık görülen ve toplum kaynaklı olan tipi, komplike olmayan sistittir. Bakteriler, bilhassa E.Coli bakterisi, komplike olmayan sistitlerin en sık görülen etkenini oluşturuyor. Bedenin dışında yer alan bakteriler üretra yoluyla idrar yoluna girip çoğalmaya başladıkları vakit idrar yolu enfeksiyonlarına yol açıyor. Ömür kalitesini epey düşüren boyutlara ulaşabilen sistit çoklukla bayanları tehdit ediyor. O denli ki her iki bayandan biri hayatı boyunca en az bir sefer komplike olmayan sistit geçiriyor. Yapılan araştırmalara nazaran, sistit sorunu yaşayan her dört bayandan birinde hastalık altı ay sonra tekrar atak yapıyor. İdrar kesesinden çıkış kanalının kısa olması, oturarak tuvalet yapma mecburiliği, adet sırasında kullanılan ped üzere enfeksiyon oluşturabilecek gereçlerin fazla kullanılması sistit oluşumunu kolaylaştırıyor. Bu belirtiler varsa tabibe başvurun! Tedavi edilmeyen sistit ömür kalitesini düşürmesinin yanı sıra nadiren de olsa böbreklere ilerleyebiliyor ya da kana karışıp tüm bedende enfeksiyon tablosu oluşumuna (ürosepsis) yol açabiliyor. Bu nedenle erken periyotta ve yanlışsız tedavi edilmesi büyük ehemmiyet taşıyor. Münasebetiyle sistit belirtilerinden bir yahut bir kaçının olduğunu durumlarda üroloji tabibine başvurmak gerekiyor. Üroloji Uzmanı Doç. Dr. Serkan Doğan, sistitin belirtilerini şöyle sıralıyor:
- İdrar yaparken ağrı ve yanma hissi sistitin en sık görülen semptomunu oluşturuyor.
- İdrar sonrasında kesenin tam boşalmamış olduğu hissi, yani rezidü hissi besbelli oluyor.
- Sürekli idrar yapma dürtüsü ve bazen ani sıkışma görülebiliyor.
- Sık ve az ölçüde idrar yapma genelde sık görülüyor.
- Kötü kokulu ve bulanık manzaralı idrar da tipik belirtilerini oluşturuyor. Nadiren kan sebebiyle kırmızı ya da pembe tonlarında da olabiliyor.
- Düşük dereceli ateş görülebiliyor, komplike ya da böbrek enfeksiyonunda ateş yüksek pahalara ulaşıyor.
- Karın bölgesinde baskı hissi gelişebiliyor.
- Bazen pelvik rahatsızlıklar ve hazımsızlık sorunu oluşabiliyor.
- Nadiren de olsa bulantı eşlik edebiliyor.
- Bol ve doğal sıvılar tüketin (Su, ayran, maden suyu, bitki çayları, taze meyve suları, hoşaf vb)
- Genital bölgede hijyen kurallarına dikkat edin. Tuvalet paklığını kesinlikle önden geriye gerçek yapın.
- Havuza ya da dingin sulara girdikten sonra kesinlikle duş alın.
- Genital bölgenin ıslak kalmaması için havuz yahut deniz sonrasında ıslak mayo ve giysilerinizi süratlice değiştirin.
- Hem sistit oluşumunu hem de bulguları önleyen; Turna yemişi (cranberry), dağ kızılcığı (lingonberry), ekinezya, güveyotu, kekik çayları ve suları tüketin. İdrar asiditesini artıran bu bitkisel kürler bakterilerin mesane duvarına ve birbirlerine tutunmalarını, çoğalmalarını, hatta canlı kalmalarını önleyebiliyor.
- İdrarla birlikte bedenden atılan C vitamini idrarın asitlik oranını da yükseltiyor. Asit ortam bakterilerin bedene yerleşmesini ve üremesini güçleştiriyor. Hasebiyle C vitamininden varlıklı besinleri tüketmeyi alışkanlık edinin.
- Paketli besin ve gazlı içeceklerden sakının. Yüksek şeker seviyelerine sahip bu eserler bakterilerin üremelerini kolaylaştırıcı tesir sağlarken, içerdikleri hami hususların kimileri da mesane yapısını bozuyor ve daha hassas hale getiriyor.
- Probiyotik içeren besinler tüketmeye itina gösterin. Çünkü bu besinlerde yer alan ve bayan vajen florasında da bulunan laktobasiller (yararlı bakteriler) hastalık etkeni mikroorganizmaların yerini alıyor.
- Genital bölgenin kuru kalması için pamuklu ve boyar husus olmayan iç çamaşırlarını tercih edin.
- Adet kanaması ya da idrar kaçırma için tek kullanımlık pedleri tercih edin ve sık aralıklarla değiştirin.